ျမန္မာမွာ တိန္႕ေရွာင္ဖိန္ လိုတယ္
၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုထံမွ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူလိုက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္ စတင္က်င္းပသည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔ အစည္း အေ၀းက ကာလၾကာရွည္စြာ နာက်င္ခံစားခဲ့ရျပီး ယင္းသည္ ျမန္မာျပည္သူ ၅၃ သန္း အတြက္သာမက အာရွ ေဒသအတြက္ပါ အေရးပါပါသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈကို ၾကမ္းတမ္းစြာ ဖိႏွိပ္ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရျခင္း အပါအ၀င္ က်ဆံုးမႈ အေျမာက္အျမား ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရၿပီးေနာက္ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားႏွင့္ အပယ္ခံႏိုင္ငံတခု အေနအထားမွေန က်န္သည့္ ကမာၻ႔ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ဆက္သြယ္မည့္ လမ္းေၾကာင္းအစမွာသာ ရွိေနေသးပါသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္း၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းသို႔ တစိတ္တပိုင္း ပါ၀င္လာခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျမင့္တက္လာေနသည္။
ယခုလႏွင့္ လာမည့္လက အေရးႀကီးသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ရာစုႏွစ္၀က္ခန္႔ အုပ္စိုးခဲ့ေသာ စစ္တပ္အတြက္ ေနာက္ဆံုး စမ္းသပ္ခ်က္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ တိုင္းျပည္က ဆင္းရဲတြင္းထဲ က်ဆင္းသြားေသာ္လည္း ၎တို႔ကို ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀ေစခဲ့သည့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးရန္ အမွန္တကယ္ ဆႏၵရွိေနပါသလား။ လက္ေတြ႕တြင္ အာဏာ ဆံုး႐ံႈးလိုက္ရျခင္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အဆံုးအျဖတ္ေပး ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနမည့္ အသစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္ေၾကာင့္ သူတို႕ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆီသို႔ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္သြားေစမည္လား။
ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူ အမ်ားစုကမူ စစ္တပ္က မူလအေနအထားသို႔ ျပန္ေရာက္သြားရန္ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ယူဆၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေပးၿပီး ေျဖေလွ်ာ့ေပးမႈမ်ား စတင္ခဲ့သည့္ ဦးသိန္းစိန္၏ ၅ ႏွစ္ၾကာ သမၼတသက္တမ္း ေနာက္ပိုင္းႏွင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ၃ လက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ၿပီးဆံုးခဲ့သည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည္မ်ား၏ အဓိက အခက္အခဲကို အေလးထားေဆြးေႏြးေနရဆဲ ျဖစ္သည္မွာ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။
မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စစ္ဘက္ႏွင့္ အရပ္ဘက္ၾကား သံသယမ်ား က်န္ေနသနည္း။ ပထမဆံုးအေနျဖင့္ စစ္တပ္၏ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွ ပုဂၢိဳလ္ အမ်ားအျပားက အေရးပါသည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းက႑မ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားကို ဆက္လက္ထိန္းခ်ဳပ္ ထားၾကဆဲျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ျပင္ႏွင့္ ပတၱျမား၊ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ တြင္းထြက္သယံဇာတမ်ားမွသည္ ကမာၻေပၚမွ အေကာင္းဆံုးသစ္မာ အခ်ိဳ႕ ေပါက္ ေရာက္သည့္ သစ္ေတာမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻေပၚရွိ သယံဇာတအၾကြယ္၀ဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ တခု အပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခါ ထိုသယံဇာတမ်ားက စစ္ဘက္မွ ထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ မိသားစုမ်ားကိုသာ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေစခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဘက္ေျပာင္းလာသူမ်ားကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးျခင္းႏွင့္ အျခားေသာ သက္ညွာမႈမ်ား မရွိခဲ့လွ်င္ ျပင္းထန္ေသာ တုန္႔ျပန္မႈမ်ား ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အလားအလာမ်ား က်န္ရွိေနေသးသည္။
ဒုတိယအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း စစ္ဘက္က အာဏာ အစစ္ အမွန္ကို ဆက္လက္ထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ စစ္ဘက္က လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အလို အေလ်ာက္ရရွိထားသည္။ လံုၿခံဳေရး၊ ျပည္ထဲေရးတို႔ႏွင့္ ဆိုင္သည့္ ၀န္ႀကီးေနရာမ်ားကိုလည္း စစ္တပ္ကရယူထားၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ အဆင့္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။ အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပါတီက စစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈရွိသူမ်ားကို ဖယ္ရွားထုတ္ရန္ ဆႏၵရွိခဲ့လွ်င္ပင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရာစုႏွစ္၀က္ခန္႔ ကာလအတြင္းတြင္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ေတာက္ခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ကၽြမ္းက်င္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ား အႀကီးအက်ယ္ ရွားပါးေနမႈေၾကာင့္ ထိုသို႕ လုပ္ႏိုင္ဖြယ္ မရွိပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေနာက္လာမည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအထိ တတ္သိနားလည္သူ ရွားပါးသည့္ ျပႆနာကို ဆက္လက္ခံစားရလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တိုင္းျပည္ကို ကၽြမ္းက်င္စြာ ဦးေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ ျပသႏိုင္ခဲ့လွ်င္ တပ္ဘက္မွ ပိုမို ႀကီးမားသည့္ ယံုၾကည္မႈမ်ား ရွိလာပါလိမ့္မည္။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ေအာက္ဆံုးအထိ ေရာက္သြားေအာင္ ဦးေဆာင္မိခဲ့ေၾကာင္း ေမာ္စီတံုး သတိျပဳလိုက္မိသည့္ အခ်ိန္တြင္ သူ႔အေနျဖင့္ ယိုယြင္းပ်က္စီးေနေသာ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးကို ျပန္လည္စီမံခန္႔ခြဲရန္ နန္ေခ်ာင္တြင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရေသာ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ကို မေခၚခ်င္ဘဲ ျပန္လည္ေခၚယူရန္မွ လြဲ၍ ေရြးခ်ယ္စရာ မရွိခဲ့ပါ။ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပင္ဆင္တည့္မတ္မႈမ်ား အႀကီးအက်ယ္ လိုအပ္ခဲ့သည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အေမွာင္ေန႔ရက္မ်ားမွ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာျခင္းတြင္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္၏ အသိပညာႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကၽြမ္းက်င္မႈကို အသိအမွတ္မျပဳဘဲ ထား၍ မရႏိုင္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္က ဘယ္မွာနည္း။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၾသဇာအရွိန္အ၀ါ ႀကီးမားသလို အမ်ား၏ ခ်စ္ခင္ေလးစားမႈကို ခံရသူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၇၆ ခုႏွစ္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ပ်က္စီးယိုယြင္းခဲ့သလို ျဖစ္ေနသည့္ တိုင္းျပည္တခုကို ေျပာင္းလဲႏိုင္မည့္ ကၽြမ္းက်င္မႈက ဘယ္မွာရွိသနည္း။
ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွ အစိုးရအဖြဲ႔ စတင္တာ၀န္ယူမည့္ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔ၾကား အေျပာင္းအလဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီမံႏိုင္ေရးက ျမန္မာျပည္သူမ်ား အတြက္သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ရန္ တာစူေနသည့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား အတြက္လည္း အေရးႀကီးလာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မႈမ်ား အလြန္တိုးတက္လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလီယံ အထိခုန္တက္သြားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ျပန္လည္ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ ၄ ႏွစ္အတြင္းတြင္ တႏွစ္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် ေဒၚလာ ၄ ဘီလီယံ ၀န္းက်င္သာ ရွိေတာ့သည္။ အကယ္၍ အရပ္သား အစိုးရသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေခ်ာေမြ႔စြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပန္လည္ျမင့္တက္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါသည္။ အေျခခံအေဆာက္အဦး လိုအပ္ခ်က္ႀကီးမားစြာ ရွိေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူ အမ်ားအျပားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း လႈပ္ရွားရန္ အသင့္ျဖစ္ေနၾကသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ One Belt One Road မူ၀ါဒက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထူးထူးျခားျခား ၿငိမ္သက္ေနရသည့္ အေၾကာင္းကို ရွင္းျပေကာင္း ရွင္းျပႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ယခုအခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အႀကီးဆံုး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူျဖစ္ၿပီး ကူမင္းမွ အိႏၵိယသမုဒၵရာအထိ လမ္းေၾကာင္းေပၚတည္ရွိေနမႈက ျမန္မာသည္ ရွီက်င္ဖ်င့္၏ ပိုးလမ္းမသစ္ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပေနပါသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားစုက စစ္တပ္၏ ၾသဇာ အရွိန္အ၀ါႏွင့္ ဆက္စပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္ေနျခင္းက သံတမန္နည္းလမ္းတခုလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ တ႐ုတ္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ေရွာင္လႊဲလို၍လည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလားအလာႏွင့္ ပတ္သက္၍ Far Eastern Economic Review ၏ အမွားမ်ိဳးကိုေတာ့ မည္သူမွ် ထပ္လုပ္ ၾကလိမ့္မည္ မထင္ပါ။ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈက ေခ်ာေမြ႔စြာ ရွိခဲ့လွ်င္ပင္ တိုင္းျပည္အေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္ မ်ားစြာရွိေနေသးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ ၅ ခုထက္စာလွ်င္ ပိုမို၍ အေကာင္းျမင္ေနႏိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ကို ျမင္ေတြ႔ႏိုင္ပါေစဟုသာ က်ေနာ္ ဆုေတာင္းေနပါသည္။
(David Dodwell သည္ Hong Kong-Apec Trading Policy Group ၏ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာျဖစ္ပါသည္။ South China Morning Post သတင္းစာပါ Myanmar needs a Deng Xiaoping ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
